Gigi rosak adalah isu yang meluas dan sering diabaikan yang menjejaskan berjuta-juta di seluruh dunia. Walaupun kelazimannya, ramai individu tidak memahami apa yang menyebabkan kerosakan gigi, cara mengenal pasti simptomnya, dan yang paling penting, cara mencegahnya. Ia adalah keadaan yang menyakitkan dan berpotensi berbahaya yang boleh membawa kepada masalah kesihatan mulut yang serius, seperti kehilangan gigi, jangkitan gigi dan penyakit gusi. Artikel ini menyediakan maklumat menyeluruh tentang kerosakan gigi, termasuk punca, gejala dan langkah pencegahannya.
Apakah sebenarnya kerosakan gigi?
Gigi rosak adalah apabila enamel dan dentin gigi anda rosak, mengakibatkan lubang atau rongga kecil. Plak terbentuk pada gigi apabila gula dan kanji dalam makanan bergabung dengan air liur. Bakteria menghasilkan asid yang boleh menghakis enamel dan menyebabkan kerosakan gigi dari semasa ke semasa.
Walau bagaimanapun, kerosakan gigi bukan semata-mata akibat pengumpulan plak. Ia terhasil daripada interaksi faktor yang kompleks, termasuk diet, kebersihan mulut, genetik, dan keadaan perubatan tertentu. Dalam erti kata lain, kerosakan gigi disebabkan oleh gabungan faktor, yang masing-masing menyumbang kepada pereputan.
Punca gigi rosak
Punca kerosakan gigi termasuk:
Bakteria
Bakteria adalah salah satu punca utama kerosakan gigi. Mulut mempunyai ekosistem kompleks bakteria yang bermanfaat dan berbahaya. Apabila gula dan kanji dalam makanan yang kita makan bergabung dengan air liur, ia membentuk plak, lapisan bakteria yang melekat pada gigi. Bakteria plak menghasilkan asid yang boleh menghakis enamel dan menyebabkan kerosakan gigi.
Kebersihan mulut yang tidak baik
Kebersihan mulut yang tidak mencukupi adalah satu lagi faktor kritikal dalam permulaan kerosakan gigi. Kurang memberus gigi dan flos secara berkala boleh menyebabkan pengumpulan plak dan karang gigi, yang boleh menghakis enamel dan menyebabkan kaviti. Mengabaikan pemeriksaan pergigian yang kerap boleh menghalang pengesanan awal dan rawatan kerosakan, membolehkannya berkembang dan menyebabkan masalah kesihatan mulut yang lebih serius. Kebersihan mulut yang baik boleh membantu mencegah pengumpulan plak dan mengurangkan risiko kerosakan gigi.
Tabiat pemakanan
Tabiat pemakanan anda juga boleh menyumbang kepada perkembangan kerosakan gigi. Pengambilan makanan dan minuman bergula, melekit dan berkanji yang tinggi boleh meningkatkan risiko pengumpulan plak dan kerosakan gigi. Selain itu, menghirup minuman manis sepanjang hari boleh mengekalkan mulut dalam keadaan berasid yang berterusan, menghakis enamel dan menyebabkan kerosakan gigi.
Genetik
Genetik juga boleh memainkan peranan dalam perkembangan kerosakan gigi. Sesetengah individu mempunyai kecenderungan genetik terhadap kerosakan gigi, menjadikan mereka lebih mudah terdedah kepada keadaan ini. Ini boleh menjadikan individu ini lebih kritikal untuk mengekalkan kebersihan mulut yang baik dan diet yang sihat untuk mengurangkan risiko kerosakan gigi.
Masalah kesihatan
Keadaan perubatan tertentu juga boleh meningkatkan risiko kerosakan gigi. Memandangkan air liur membantu meneutralkan asid yang dihasilkan oleh plak, individu yang mempunyai mulut kering atau pengeluaran air liur yang rendah lebih terdedah kepada kerosakan gigi. Selain itu, ubat-ubatan tertentu boleh meningkatkan risiko kerosakan gigi dengan mengurangkan pengeluaran air liur atau mengubah keseimbangan bakteria dalam mulut.
Gejala gigi rosak
Sakit gigi
Sakit gigi adalah tanda biasa kerosakan gigi, yang merupakan kemerosotan progresif enamel gigi dan struktur asasnya. Walaupun kerosakan gigi mencapai lapisan paling dalam gigi, ia boleh menyebabkan kesakitan dan ketidakselesaan, terutamanya apabila makan makanan atau minuman panas atau sejuk. Sakit gigi adalah tanda yang jelas bahawa gigi mengalami kerosakan dan memerlukan perhatian segera daripada profesional pergigian.
Sensitiviti
Sensitiviti adalah satu lagi gejala biasa kerosakan gigi, yang boleh berlaku apabila pereputan yang progresif menjejaskan enamel gigi. Sensitiviti ini boleh menjadi sengit, ringkas atau berterusan dan berjulat dari ringan hingga teruk. Sensitiviti adalah satu lagi tanda kerosakan gigi yang jelas.
Kotoran putih atau coklat
Kekotoran ini mungkin menunjukkan kehadiran karang gigi atau plak, yang boleh menghakis enamel dan menyebabkan kerosakan gigi. Dalam kes yang jarang berlaku, kesan ini mungkin menunjukkan masalah perubatan yang mendasari, seperti penyakit autoimun atau kekurangan vitamin. Jika anda melihat kesan putih atau coklat pada gigi anda, anda mesti berjumpa doktor gigi untuk mendiagnosis punca asas dan mengekalkan kesihatan mulut anda.
Nafas berbau
Apabila bakteria mulut mula mengurai zarah makanan, ia menghasilkan gas berbau busuk yang boleh menyebabkan nafas berbau. Di samping itu, karang gigi dan plak mungkin menyumbang kepada nafas yang berbau. Jika anda mempunyai nafas berbau, anda mesti berjumpa doktor gigi untuk mengetahui punca asas dan mengekalkan kesihatan mulut anda.
Rasa masam atau pahit
Perubahan rasa, terutamanya rasa masam atau pahit di dalam mulut, mungkin menunjukkan kerosakan gigi. Ini boleh berlaku apabila kerosakan gigi mengakibatkan pembebasan bakteria dan toksin berbahaya ke dalam mulut. Ini boleh mengakibatkan rasa masam atau pahit yang sukar diabaikan. Jika anda mengalami perubahan rasa, terutamanya rasa masam atau pahit, adalah penting untuk berjumpa dengan doktor gigi untuk menentukan punca asas dan mengekalkan kesihatan mulut anda. Mengabaikan perubahan rasa ini boleh mengakibatkan kerosakan gigi lebih lanjut dan masalah kesihatan yang mungkin teruk.
Tahap kerosakan gigi
Kerosakan gigi adalah keadaan progresif yang berlaku dalam beberapa peringkat. Peringkat-peringkat kerosakan gigi ialah:
Penyahmineralan
Peringkat awal kerosakan gigi ialah penyahmineralan, yang berlaku apabila asid yang dihasilkan oleh bakteria mulut mula menghakis enamel gigi. Ini boleh berlaku daripada pengambilan makanan bergula dan berkanji, di mana bakteria memberi makan dan menghasilkan asid sebagai bahan buangan. Asid menyerang enamel, menyebabkan ia larut dan menjadi terdedah kepada pereputan selanjutnya.
Enamel ialah lapisan luar gigi yang keras yang melindungi lapisan dalam. Jika ia menjadi lemah, gigi lebih terdedah kepada pereputan.
Pereputan enamel
Pada peringkat ini, pereputan telah menembusi enamel dan mencapai dentin. Anda mungkin melihat bintik putih pada gigi menjadi coklat. Apabila pereputan merebak, ia melemahkan struktur gigi, menjadikannya lebih terdedah kepada keretakan, sakit dan masalah kesihatan mulut yang lain. Pada peringkat ini, anda mungkin tidak mengalami sebarang gejala, tetapi adalah penting untuk mendapatkan rawatan pergigian untuk mengelakkan pereputan daripada merebak. Pereputan enamel juga menghasilkan kaviti pada gigi.
Dentin mereput
Kerosakan gigi boleh menyebabkan sensitiviti, kesakitan dan ketidakselesaan apabila ia mencapai lapisan dentin. Ini kerana dentin mengandungi tubul dentin yang bertanggungjawab untuk menghantar sensasi. Apabila pereputan merebak, ia boleh mencapai berhampiran pulpa di mana saraf, dan saluran darah terletak, yang berada di tengah-tengah gigi.
Pulpitis
Pada peringkat ini, kerosakan gigi telah mencapai pulpa dan menjangkitinya. Pulpa mengandungi saraf, saluran darah, sel khusus dan tisu penghubung yang membekalkan nutrien kepada gigi. Jangkitan boleh mengakibatkan keradangan dan pembengkakan pulpa, yang dikenali sebagai pulpitis. Individu mungkin mengalami kesakitan yang teramat sangat, kepekaan terhadap makanan dan minuman panas atau sejuk, dan rasa busuk yang berterusan di dalam mulut. Jika tidak dirawat, pulpitis boleh berkembang menjadi abses, keadaan yang lebih teruk.
Abses
Peringkat terakhir kerosakan gigi ialah abses, poket berisi nanah yang menyakitkan yang berkembang di sekeliling gigi yang dijangkiti. Abses boleh menyebabkan sakit teruk, bengkak, dan kehilangan gigi jika tidak dirawat dengan segera. Selain itu, ia boleh merebakkan jangkitan ke bahagian lain mulut dan badan, mengakibatkan masalah kesihatan yang teruk.
Rawatan gigi rosak
Rawatan kerosakan gigi bertujuan untuk membuang bahagian gigi yang reput atau berlubang dan memulihkan fungsi dan penampilan normalnya. Pilihan rawatan termasuk:
Tampalan dan mahkota gigi
Rawatan yang paling biasa untuk kerosakan gigi ialah tampalan dan crown gigi. Tampalan digunakan untuk mengisi rongga atau lubang pada gigi yang disebabkan oleh pereputan, manakala mahkota digunakan untuk menutup dan melindungi keseluruhan gigi.
Kedua-dua tampalan dan mahkota boleh dibuat daripada bahan yang berbeza, seperti amalgam, komposit, porselin, dan emas. Pilihan bahan ditentukan oleh lokasi pereputan dan keutamaan pesakit. Tampalan dan crown gigi adalah prosedur yang agak mudah dan pantas yang boleh memulihkan kekuatan, fungsi dan penampilan gigi yang rosak. Kebaikan dan keburukan tampalan dan mahkota diberikan di bawah.
Faedah:
- Prosedur yang cepat dan tidak invasif
- Mengembalikan fungsi dan penampilan gigi yang rosak
- Boleh diselesaikan dalam satu atau dua temujanji
Kelemahan:
- Tampalan boleh haus dari masa ke masa dan perlu diganti
- Mahkota agak sedikit mahal
Rawatan saluran akar
Rawatan saluran akar dilakukan apabila saraf gigi dijangkiti atau meradang. Ini boleh disebabkan oleh kerosakan gigi, trauma, atau patah tulang. Doktor gigi membuang pulpa yang dijangkiti atau meradang semasa prosedur, membersihkan dan membasmi kuman saluran, dan menutupnya untuk mengelakkan jangkitan pada masa hadapan. Gigi itu kemudiannya dipasang mahkota gigi untuk memulihkan fungsinya dan memberi perlindungan.
Faedah:
- Menyelamatkan gigi yang rosak teruk atau dijangkiti
- Menghalang penyebaran jangkitan ke gigi lain
- Melegakan kesakitan dan ketidakselesaan
Kelemahan:
- Boleh memakan masa
- Mungkin memerlukan janji temu susulan untuk meletakkan mahkota
- Pesakit mungkin merasakan sedikit ketidakselesaan semasa dan selepas prosedur
Cabut gigi
Selepas kebas kawasan sekeliling, doktor gigi akan menggunakan instrumen untuk melonggarkan dan mengeluarkan gigi . Pembalut kemudian boleh digunakan pada tapak pengekstrakan untuk menggalakkan penyembuhan. Gantian gigi disyorkan untuk memulihkan senyuman.
Lazimnya, cabutan gigi adalah pilihan terakhir, tetapi ia mungkin diperlukan untuk mencegah penyebaran pereputan atau meningkatkan kesihatan mulut.
Faedah:
- Prosedur cepat
- Menghalang penyebaran jangkitan
- Melegakan kesakitan dan ketidakselesaan
Kelemahan:
- Boleh mengakibatkan kehilangan tulang rahang
- Gigi bersebelahan mungkin beralih untuk mengisi jurang
- Pilihan penggantian (seperti gigi palsu, jambatan atau implan) ada kosnya
Cara elak gigi rosak
- Berus gigi dua kali sehari selama dua minit dan flos setiap hari.
- Makan makanan seimbang dan hadkan makanan berasid dan manis.
- Lawati doktor gigi untuk pemeriksaan rutin dan pembersihan.
- Pertimbangkan rawatan fluorida yang ditetapkan oleh doktor gigi untuk menguatkan enamel gigi.
Kepentingan pengesanan awal
- Membantu mencegah penyebaran kerosakan pada gigi lain.
- Membolehkan rawatan yang kurang invasif dan berpotensi lebih murah.
- Meningkatkan peluang hasil yang positif dan mengekalkan kesihatan mulut yang baik.
- Mengesan pereputan awal juga boleh mengelakkan masalah yang lebih teruk seperti abses dan penyakit gusi.
Kesimpulan
Kerosakan gigi adalah masalah pergigian yang meluas yang boleh membawa akibat yang serius jika tidak dirawat. Lawatan pergigian yang kerap, amalan kebersihan mulut yang betul, diet yang sihat dan rawatan fluorida boleh membantu mencegah pereputan dan mengekalkan kesihatan mulut yang baik. Pengesanan awal adalah penting kerana ia membawa kepada rawatan yang kurang invasif, kos yang lebih rendah dan hasil yang lebih baik. Jika anda mengalami gejala kerosakan gigi, adalah penting untuk menjadualkan temujanji dengan doktor gigi anda secepat mungkin.
Klinik kami menawarkan diagnosis dan rawatan terbaik untuk kerosakan gigi dengan profesional pergigian dan teknik lanjutan. Sama ada anda mengalami simptom seperti sakit gigi, sensitiviti atau kesan putih/coklat pada gigi anda, kami sedia membantu. Tempah temu janji dengan kami hari ini dan mulakan langkah pertama ke arah senyuman yang sihat dan cantik.
